فردوسي‌پور در بخش ابتدايي اين نشست با نقبي به گذشته از زمان شروع برنامه «90» تاكنون خاطرنشان كرد: امسال وارد چهاردهمين سال توليد برنامه «90» شده‌ايم؛ در سال 78 بود كه اين برنامه كليد خورد؛ آن موقع جوان 25 ساله‌اي بودم اما الان موهايم سفيد شده است. البته «90» الان قابل مقايسه با «90» سال 78 نيست.

وي با بيان اينكه برنامه‌ي «90»، 13 سال قبل با هدف بررسي بازي‌هاي ليگ در شهرهاي مختلف كليد خورد، خاطرنشان كرد: ايده‌ي اوليه توليد اين برنامه خلائي بود كه در ذهن علاقمندان وجود داشت؛ البته در سال 78 با اين هدف جلو آمديم اما فكر نمي‌كردم با اين رشد بسيار بالا روبه‌رو شويم. به هر حال اين چيزي بود كه در روياهاي من بود.

فردوسي پور در اين نشست به ايده ساخت 90 كه از يك برنامه خارجي به نام «match of today» گرفته شده اشاره كرد.

مجري و تهيه‌كننده «90» گفت: نهايت تلاش من اين است كه خودم باشم و خودم بمانم و هيچگاه تلاش نكردم قهرمان باشم.

وي با اشاره به مساله‌اي كه در حال حاضر برنامه «90» گرفتار آن شده است، افزود: مساله سياسي يكي از مسايلي است كه علاقه‌اي به آن ندارم و متاسفانه سياست و افراد سياسي در حال حاضر به دنياي فوتبال و اين برنامه ورود پيدا كرده‌اند.

وي در بخش ديگري از سخنان خود اين مساله كه قشر تحصيل‌كرده برنامه «90» را مورد تشويق قرار دهند را مايه‌ي مباهات دانست و افزود:رسانه وظيفه بازتاب واقعيت‌ها را دارد و اين حقيقتي است كه بايد آن را بپذيريم. در برنامه «90» صحبت‌هايي مي‌شود كه نبايد بشود. من نمي‌توانم صحبت‌هاي كسي كه حرف مي‌زند را سانسور كنم. البته ما تلاش مي‌كنيم از طريق گفتمان اختلاف نظرها را برطرف كنيم حتي اگر منجر به درگيري‌هاي لفظي شود و بازگويي واقعيت‌ها حداقل فايده‌اي كه داشته اين است كه ميزان نقد و بررسي جامعه را بالا برده است. اگر بتوانيم نقدپذيري و پاسخگويي به جايگاه مردم را بالا ببريم موفق بوده‌ايم و در اين خصوص برنامه «90» توانسته است رسالت خود را به خوبي به سرانجام برساند.

وي با اشاره به اينكه نپرداختن به مسايل راه حل درمان نيست، افزود: مطرح نكردن و اينكه چشممان را به روي مسايل ببنديم راه حل نيست. در حال حاضر اين مسايل مي‌تواند از راحت‌ترين راه ممكن از جمله موبايل، از هر طريقي تصوير شود.

مجري و تهيه‌كننده برنامه «90» در ارتباط با بازتاب واقعيت‌ها در حوزه‌ي ورزش، اظهار كرد: در حوزه ورزش بازتاب واقعيت‌ها در حد شعار نبوده است؛ البته محدوديت‌هايي هم وجود دارد كه نمي‌توان منكر آن شد.

او در پاسخ به اين پرسش كه آيا برنامه «90» در اين مدت تهديد شده است؟ گفت: هم تهديد شده‌ايم و هم تحديد.

فردوسي‌پور درباره‌ي داوري و استفاده از كارشناسان مجرب در برنامه افزود: برنامه ما فقط مختص به داوري نيست. تنها پنج دقيقه از برنامه‌ي 200 دقيقه‌اي «90» به نقد اختصاص دارد. در برنامه «90» تلاش شده است به داوران احترام گذاشته شود و از كارشناساني استفاده شود كه حرمت آنها در برنامه حفظ شود. ضمن اينكه اگر كارشناسي از قابليت لازم برخوردار نباشد در برنامه‌هاي بعد دعوت نمي‌شود.

وي در بخشي كه انتقاد شد چرا برنامه «90» در جريان برگزاري ليگ به راه مي‌افتد و با تعطيلي ليگ، تعطيل مي‌شود؟ پاسخ داد: اتفاقا بهترين برنامه‌هاي «90» زماني بوده است كه پس از تعطيلي پخش شده است؛ البته همه‌ي ما نياز به تنفس دو ماهه‌اي داريم و به هر حال بايد از يك برنامه تلويزيوني در حد يك برنامه تلويزيوني انتظار داشت و اين گزاف است كه ما منجي شويم و كل مشكلات فوتبال را حل كنيم.

مجري و تهيه‌كننده «90» با اشاره به اينكه در مقاطع مختلف از جامعه‌شناسان و روانشناسان به دليل اتفاقاتي كه رخ مي‌دهد به ويژه اتفاقي كه براي پرسپوليس رخ داد استفاده مي‌كنيم، گفت: در اين مورد از حضور آنها در برنامه‌ي «90» استفاده نشد.

فردوسي‌پور درباره‌ي انتقادي كه به وي درباره‌ي واگذاري قضاوت به مردم مي‌شود، پاسخ داد: البته هميشه تلاش كرده‌ايم در اين مسايل نتيجه‌گيري انجام شود و فقط به مردم اتكا نكرديم. ما به عنوان برنامه‌ساز كار رسانه‌يي خودمان را انجام مي‌دهيم.

وي در پاسخ به اينكه مردم چه اندازه حق تصميم‌گيري براي تعيين مديرعامل فوتبال دارند كه از طريق اس‌ام‌اس به آن پرداخته مي‌شود؟ پاسخ داد: تا به حال از اين اس‌ام‌اس‌ها نداشته‌ايم كه بگويند مديرعامل فدراسيون فوتبال چه كسي شود.

فردوسي‌پور با اشاره به اينكه نهايت آرزوي من اين است كه خودم باشم، افزود: اصلا هيچ علاقه‌اي ندارم وارد مسايل سياسي شوم؛ همان‌ طور كه مي‌دانيد سياسي‌ها به فوتبال ورود پيدا كرده‌اند. اما اينكه در اين خصوص در برنامه «90» صحبت‌ها با همان آب و تاب حضور افراد سياسي مطرح شود، فضا مساعد نخواهد بود.

وي در بخشي از اين نشست درباره‌ي اينكه چرا برنامه «90» نمي‌تواند به تمام وقايع و پشت صحنه‌هاي فوتبال بپردازد؟ خاطرنشان كرد: بايد پذيرفت يكسري خط‌هايي در رسانه وجود دارد كه ما بايد آنها را لحاظ كنيم. براي مثال درباره‌ي قضيه علي دايي هيچ كسي نگفت كه چه كسي او را اخراج كرده است. اما بعدها اين قضيه باز شد. خوب يكسري خط‌‌هايي وجود دارد كه انتظار كاملي از آن نيست.

فردوسي‌پور در پاسخ به اين سوال كه چه كسي در ساخت و توليد برنامه «90» و انتقاد شما از مسؤولان فوتبالي پشت شما بوده است؟ خاطرنشان كرد: در درجه‌ي اول خداوند پشت من بوده و پس از آن مردم. هيچ يك از اعضاي خانواده ما سياسي نبوده‌اند، پدرم مهندس بازنشسته بود و مادرم دبير؛ من سعي كردم هيچگاه تحت تاثير حواشي قرار نگيرم و خودم باشم. سعي كرده‌ايم در اين 14 سال به مباحثي كه مي‌پردازيم يك سري دستاورد هم داشته باشيم از جمله انتقال تيم‌ها، دوربين «90» كه به عنوان يك پديده خودش را خوب مطرح كرد، ديده شدن مردم در دورترين نقاط دنيا كه بدانيد چه مي‌خواهند.

وي در پايان گفت: حدود 95 الي 96 درصد مخاطبان از برنامه «90» راضي هستند و اين كار ما را براي سال آينده سخت‌تر مي‌كند به اين دليل كه در سال آينده اين درصد باقيمانده بايد بيشتر تقويت شود.

فردوسي پور همچنين در اشاره كرد كه بيش از 100 نفر در شهرستان‌ها با اين برنامه همكاري مي‌كنند.

*** فردوسي‌پور 14 سال است كه از روي سيم خطرناكي عبور مي‌كند

در بخش ديگري از جلسه نقد و بررسي برنامه «90 » امير حاج‌رضايي ـ كارشناس فوتبال ـ در سخناني اظهار كرد: دغدغه‌ي من هميشه در فوتبال دغدغه‌ي فرهنگي بوده است و بدون پشتوانه فرهنگي اتفاقي در جهت فوتبال نخواهيم داشت. من در فضاي برنامه «90» فضاي فوتبال ايران را ديدم و با تمام وجودم از تريبون آن استفاده مي‌كنم.

وي درباره‌ي احساسش راجع به فوتبال گفت: در فوتبال برد و باخت‌ها صحنه‌هاي دراماتيكي را رقم مي‌زند و تعابير مختلفي راجع به فوتبال است كه مي‌شود گفت جزيي از زندگي است. البته براي من كه 55 سال با فوتبال زندگي كرده‌ام برد و باخت زياد وجود داشت. اما بزرگترين باخت من در زندگي از دست دادن همسرم بود كه پس از آن تلاش كردم زندگي را با فوتبال و برنامه «90» پر كنم.

وي بيان كرد: از يك راه كوتاه و در عين حال عميق به برنامه‌ي «90» نگاه مي‌كنيم؛ اگر سرشت فوتبال را در نظر بگيريم برنامه «90» برايمان باورپذيرتر خواهد شد. برنامه « 90 » متاثر از سرشت فوتبال است برنامه 90 نگاه جامعي به تاثيرگذاري فوتبال دارد.

وي سپس اظهار كرد: كار فردوسي‌پور به عنوان تهيه‌كننده و مجري برنامه 90 بسيار مشكل است كه هر هفته از يك سيم خطرناكي عبور مي‌كند عبوري كه 14 سال است اتفاق مي‌افتد.

حاج‌رضايي در پاسخ به اينكه چرا كار فردوسي‌پور سخت است؟ پاسخ داد: اگر در فضاي فوتبال زندگي كرده باشيد و آن را لمس كرده باشيد دشواري كارتان چند برابر خواهد بود و اين مثل جَنگي است كه سوت آن زده مي‌شود و آغاز مي‌شود. فوتبال ايران به جهت آلودگي‌ها ـ با توجه به سفر كوپر به 22 كشور جهان و بررسي ابعاد آلودگي فوتبال در كتابش ـ نسبت به برخي از 22 كشور جهان كمتر است. وقتي يك برنامه‌ چالشي توام با شجاعت‌هاي فردوسي‌پور چالش زيادي ايجاد مي‌كند، بخش عظيمي توقع سوبسيد از اين برنامه دارند؛ به عنوان مثال مدير ناتواني كه از «90» انتظار توانمند بودن را دارد و يا شخصي كه انتظار دارد پاك و مطهر در «90 » جلوه داده شود.

وي افزود: اين دشواري‌ها فوق‌العاده زياد است و اينجا شجاعت فردوسي‌پور است كه در اين تقابل‌ها داوري‌ها را به پاي مردم گذاشته است و تن به چيز ديگري نداده است.